2020ko maiatzaren 28a
Bi hilabete baino gehiago igaro dira Covid 19ko Pandemiaren eklosiotik, ziur asko gogoan dugun krisi globala, zeharkakoa eta disruptiboagoa.
Krisi horrek zenbait ikaskuntza kolektibo utzi ditzake/utzi behar ditu:
Krisi honetan, beldurra pasatu dugu, geure hauskortasuna egiaztatu dugu, eta gogorarazi digute sapiens garela, espazio bat gehiago. Bizitza eta ezagutzen den bizimodua ez dela betierekoa eta per sé honek ez duela bermatzen, egunen batean beste espezie batzuei bidea utziko diegula, eta munduak gu gabe jarraituko duela, hain zuzen ere mundua gu ez garelako.
Bizi-kalitateaz ulertzen dugunaren pertzepzioa aldatu egin da, izan ere, pandemiak lehen aldiz jarri du osasuna Euskadiko lehen lau arazoen artean (seihileko Inkesta – Deutobarometroa, Deustuko Unibertsitatea). Txostenak erakusten duenez, Covid 19ko krisiaren inguruan euskal herritarrak gehien kezkatzen dituena osasun-ondorioak dira (% 62,5), eta ondoren ekonomikoak (% 38,9). Lan-baldintzak 2020ko maiatzaren 5etik 15era bitartean egindako azterlana.
Eta testuinguru horren erdian, non bizi-lehentasunen eskala berrantolatu dugun, non inoiz baino argiago dugun osasunaren garrantzia, non bizi-kalitatea birdefinitu egin den, eta “errealitate berria” deitzen dioten horretaranzko deseskalatze progresibo horretan zenbait askatasun berreskuratzen hasi garen, une egokia da kirolak xede dugun gizartean duen garrantzia aldarrikatzeko.
Gaur egun, ez da nahikoa aitortzea eta gogoratzea ohiko jarduera fisikoak herritar guztiei eragiten dizkien onurak, alderdi guztietan: Osasun fisikoa, metabolikoa, emozionala, ekonomikoa…, onura horiek guztiak inoiz baino garrantzitsuagoak dira gaur egungo osasun-krisiaren testuinguruan.
Dakiguna gogoratzera mugatzea konformistegia izango litzateke, are gehiago herritarrek, konfinamenduaren garairik gogorrenean, mugimendua eta jarduera fisikoa behar eta eskatzen dutela erakutsi dutenean, bere praktika Maslowren piramidearen maila baxuenen berezko behar gisa kokatuz.
Orain urrats bat eman behar dugu: kirolaren inguruan bizi, sentitzen eta lan egiten dugun pertsona, erakunde, eragile publiko eta pribatu guztiok, ahotsa goratu dezagun, agerikoak izan gaitezen, kirolaren sektorea agenda publikoan egon dadin eska dezagun, benetako presentzia izan dezan, eta ez soilik lekukotasunezkoa, Covid 19 bizi-kalitatearen sistema berreraikitzeko ibilbide-orrian.
Hori inor kanpoan utzi gabe egin behar da, gizarte-babeseko sistemek biztanleriaren jarduera fisikora ere iritsi behar dute. Badakigu jarduera fisikorik ezak gehiago eragiten diela gizarte-bazterkeria jasateko arriskuan dauden pertsonei, eta, horrela, osasun hobea, gizarte-interakzioa eta espazio eta zerbitzu publiko eta pribatuetarako sarbidea galtzen dutela. Krisi sanitario, sozial eta ekonomikoaren testuinguru honetan, jarduera fisikoa ardatz garrantzitsua izango da gero eta handiagoa den desberdintasuna saihesteko eta autoestimu indibiduala eta kolektiboa berreskuratzeko.
Eta hori, hasteko, gure sektoreak egungo irtenbidearen parte izan behar duela onartu behar dugu, osasun-krisiaren testuinguruan osasuna eta bizi-kalitatea zaintzeari lotutako sektorea gara, eta, horregatik, kontsultatu, bultzatu, aitortu eta suspertu beharreko sektorea izan behar dugu.
Estrategia sendoak, progresiboak, eskalagarriak eta kohesionatuak planteatzeko unea da, jarduera fisikoaren praktika herritar guztiei sustatzeko eta unibertsalizatzeko, eskola-etapatik hasita, ikasgeletan gorputz-hezkuntzako orduen gehikuntza bermatuz, adineko pertsonen praktikara arte eta “Silver economy” -rekin duten loturara arte.
Estrategia horiei zeharka heldu behar zaie, jarduera fisikoa politika guztietan txertatuz, mugikortasun aktiborako unea da, eskola-eremuan eta lan-eremuan jarduteko jarraibideak txertatzeko, jarduera fisikoaren bidezko gizarte-politiketarako, gazteen enplegua sustatzeko, eta horrek gizarteko hainbat arlo inplikatzen ditu.
Koherentziaren unea da, badakigu jarduera fisikorik eza hilkortasun globalaren 4. arrisku-faktorea dela eta munduan 3,2 milioi heriotzatan inplikatuta egon daitekeela. Osasunaren Mundu Erakundearen datu horiek zifra kezkagarri batek indartzen ditu: kalkuluen arabera, helduen% 23 eta nerabeen% 81 ez dira behar bezain aktiboak.
Badakigu kirola, jarduera fisikoaren praktika erregularra, inbertsiorik onena dela, arrisku kardiobaskularraren prebentzioan, gaixotasun metaboliko batzuen prebentzioan eta 26 patologia nabarmenen prebentzioan.
Jarduera fisiko ezak gaixotasun kronikoak sortzen ditu, eta bizi dugun obesitate-inguru hori arazoa bihurtu da Osasun Publikoarentzat.
Hala eta guztiz ere, jarduera fisikoa egiteak% 21eko zerga-tasa (BEZ) izaten jarraitzen du, tabakoak, alkoholak… bezala.
Ezin ditugu onartu argitaratzen ari diren sedentarismo- eta obesitate-mailak.
Espainiako biztanleriaren% 25 obesoa da, Espainiako hiru haurretatik batek gehiegizko pisua du, gaixotasun horren hazkundea Estatu Batuetan bezain bizkorra da, Europako bigarren herrialdea da “XXI. mendeko pandemia” deritzonaren kasu kopuruari dagokionez, Erresuma Batuaren atzetik.
Premiazkoa da jardutea, edo bati aurre egingo diogu berriro.
Espero duguna da, gertatutakotik abiatuta, gure ikuspegia hobetzeko, gure norabidea doitzeko eta gizarte gisa hobetzeko beharrezkoak diren estrategia eta tresnez hornitzeko kontzientzia kolektibo eta politiko nahikoa ahalbidetu izana, ahal den neurrian etorkizuneko pandemia berriak agertzea saihestuz eta/edo horiei berme handiagoz aurre egiteko prestatuz.
Aprobetxa dezagun aldarrikatzeko bi erronka horietarako kirol-sektore osoa kontuan har dadila, herritar guztien osasuna eta bizi-kalitatea hobetzeko funtsezko aliatu fidagarri, eraginkor, atsegin eta beharrezko gisa.
#GaurInoizBainoGehiagoKonponbidearenParteGarelako
#EginKirolaOsasunariEkin
#Mugimentpertsonaaktiboak
KAIT
Kirol Arlorako Iritzi Taldea
